Mapa ewidencyjna - co to jest i jak ją uzyskać?

Taką mapę możesz zobaczyć online poprzez powszechnie dostępny serwis www.geoportal.gov.pl. Jednak w procedurach związanych z nieruchomościami potrzebujesz odpłatnie pobrać jej wyrys bądź kopię. Dlatego w tym artykule przeprowadzimy Cię przez cały proces uzyskiwania mapy ewidencyjnej, wskażemy, kiedy dokładnie Ci się przyda i jakie dane w niej znajdziesz. Zaczynajmy!

Czym jest mapa ewidencyjna?

Mapa ewidencyjna (określana również mianem katastralnej) to dokument kartograficzny, który przedstawia szczegółowe dane dotyczące ewidencji gruntów i budynków. Mówiąc najprościej: jest to jakby zdjęcie Twojej okolicy, ale w superdetalu, aktualnie dostępne w formie elektronicznej. Taką mapę możesz więc otrzymać na nośniku elektronicznym lub w formie drukowanej. Jednak nie zawsze tak było! Kiedyś wszystko robiono ręcznie – wyobraź sobie, ile czasu zajmowało rysowanie każdej działki i budynku od podstaw…

W każdym razie, w odróżnieniu od mapy zasadniczej, która jest bardziej ogólną mapą topograficzną przedstawiającą ukształtowanie terenu, mapę ewidencyjną charakteryzuje większa precyzja w zakresie informacji o granicach działek, numerach ewidencyjnych oraz o budynkach znajdujących się na danym terenie. Jest ona częścią ewidencji gruntów i budynków (EGiB), prowadzonej przez odpowiednie organy administracji geodezyjnej i kartograficznej. Sama ewidencja jest wielkim rejestrem danych o nieruchomościach i wykorzystuje się ją m.in.:

• przy określaniu wymiaru podatków i świadczeń,
• w statystyce publicznej,
• w oznaczaniu nieruchomości w księgach wieczystych,
• czy też podczas planowania rozwoju miast i wsi.

Przeczytaj: Jak sprawdzić działkę w ewidencji gruntów?

Jakie dane zawiera mapa ewidencyjna?

Jest to precyzyjnie określone w Rozporządzeniu Ministra Rozwoju, Pracy i Technologii z dnia 27 lipca 2021 r. w sprawie ewidencji gruntów i budynków. Zgodnie z § 26 wizualizacja obejmuje:

• numery ewidencyjne działek oraz ich granice,
• kontury: klasyfikacyjne, użytków gruntowych oraz ich przeznaczenia (dzięki temu wiemy, czy są to tereny zabudowane, rolne, leśne itd.),
• kontury budynków wraz ze wskazaniem ich rodzaju, a także najwyższych i najniższych kondygnacji,
• punkty graniczne,
• granice administracyjne – województwa, powiaty oraz granice mniejszych jednostek ewidencyjnych,
• nazwy ulic, placów, rzek, jezior oraz innych obiektów fizjograficznych,
• znaki graficzne siatki kwadratów – minimum dwa znajdujące się w obszarze mapy powinny być opisane współrzędnymi,
• dodatkowe informacje, które pomagają lepiej zrozumieć przedstawione dane.

Mapa ewidencyjna jest tworzona w takiej skali, żeby była łatwa do odczytania: 1:5000, 1:2000, 1:1000 oraz 1:500 (im gęściej zurbanizowany jest dany obszar, tym bardziej pomniejszony jest obraz). Do takiej mapy zawsze jest dołączony opis, w którym znajdziesz m.in. dane o lokalizacji, takie jak identyfikator i nazwa jednostki ewidencyjnej oraz numer i nazwa obrębu ewidencyjnego.

W jakich sytuacjach będziesz potrzebował mapy ewidencyjnej?

Mapa ewidencyjna odgrywa kluczową rolę w wielu aspektach prawa cywilnego i procedur związanych z nieruchomościami. Jest niezbędna przy zakładaniu księgi wieczystej dla nieruchomości lub dokonywaniu w niej wpisu. W związku z tym jest też wykorzystywana przy zakupie nieruchomości, ponieważ pozwala na dokładne sprawdzenie, co dokładnie nabywamy i uniknięcie późniejszych nieporozumień (oczywiście działa to również w drugą stronę, przy sprzedaży). Mapę ewidencyjną wykorzystuje się także przy podziale działki na mniejsze jednostki gruntowe, wycenie nieruchomości czy na etapie wnioskowania o kredyt hipoteczny. Dostarczasz ją wówczas do wybranego banku wraz z planem zagospodarowania przestrzennego.

‍
Geodeta używa mapy ewidencyjnej jako punktu wyjścia do stworzenia innych map: podziałowej, do celów prawnych oraz projektowych. To właśnie ta ostatnia jest ważnym dokumentem dla architekta, gdyż stanowi część projektu budowlanego. Na jej podstawie budynek jest dostosowywany do działki i warunków gruntowych.

W kontekście planowania przestrzennego mapa ewidencyjna pozwala wskazać, które obszary podlegają ochronie, a które są przeznaczone do zabudowy. Jeśli więc jesteś właścicielem działki i chcesz rozpocząć realizację jakiejś inwestycji, powinieneś zaangażować się w tworzenie Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego. W tym celu składasz wniosek do projektu, w którym załączasz właśnie mapę ewidencyjną.

Wyrys z mapy ewidencyjnej vs. kopia mapy ewidencyjnej – czym to się różni?

Wyrys z mapy ewidencyjnej to fragment mapy, który przedstawia wybrany obszar, na przykład działkę lub kilka działek. Zawiera on szczegółowe dane dotyczące granic i numerów działek oraz, w zależności od potrzeb, może obejmować także dodatkowe informacje o znajdujących się na danym terenie budynkach. Wyrys jest niezbędny w przypadku zakupu nieruchomości, zakładania księgi wieczystej lub dokonywania wpisu do niej.

Z kolei kopia mapy ewidencyjnej to pełny lub częściowy odpis mapy ewidencyjnej, który jest przygotowywany na wniosek osoby zainteresowanej. Dokument ten przyda Ci się w następujących sytuacjach:

• precyzyjne określenie lokalizacji nieruchomości,
• opracowanie projektu budowlanego w przypadku braku mapy zasadniczej,
• uzyskanie wypisu z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego,
• podział jednego lokalu na mniejsze jednostki,
• wnioskowanie o kredyt hipoteczny.

Jak uzyskać wyrys i kopię mapy ewidencyjnej? Wyjaśniamy krok po kroku

Uzyskiwanie wyrysu i kopii mapy ewidencyjnej jest stosunkowo prostym procesem. W tym celu należy złożyć wypełniony „Wniosek o udostępnienie materiałów powiatowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego” do Powiatowego Ośrodka Dokumentacji Geodezyjnej i Kartograficznej (ODGiK) (znajdziesz go na stronie internetowej ośrodka). Dokument możesz przesłać e-mailem lub dostarczyć za pośrednictwem elektronicznej skrzynki podawczej ePUAP.

Jeśli chodzi o formularz „P”, to po wpisaniu imienia, nazwiska, daty i numeru telefonu lub adresu e-mail przechodzisz do części dotyczącej samych materiałów. Tam zaznaczasz, że chcesz uzyskać „mapę zasadniczą lub mapę ewidencji gruntów i budynków”. Następnie wskazujesz cel odpłatnego pobrania materiałów („dla dowolnych potrzeb” lub „dla potrzeb własnych niezwiązanych z działalnością gospodarczą, bez prawa publikacji w sieci Internet”) oraz sposób jej odbioru – osobiście lub za pośrednictwem poczty tradycyjnej. Miej na uwadze, że przy wyborze tej drugiej opcji urząd skontaktuje się z Tobą w celu uiszczenia opłaty jeszcze przed wysyłką. W polu „Dodatkowe wyjaśnienia” możesz wskazać miejscowość, numer działki i księgi wieczystej – dzięki temu urzędnicy sprawniej przygotują Twoją mapę ewidencyjną.

Następnie przechodzisz do formularza P1, który pozwala na szczegółowe określenie zamówienia. Wybierasz rodzaj mapy, zaznaczasz postać drukowaną (wystarczy czarno-biała) i odpowiedni format (A4), wpisujesz liczbę egzemplarzy i wskazujesz skalę mapy (np. 1:1000). W punkcie „dane identyfikujące obszar” zaznaczasz pierwszą opcję: „jednostki podziału terytorialnego kraju lub podziału dla celów EGiB”.

Cała procedura może zająć do 10 dni, chyba że wniosek składasz na miejscu i od razu regulujesz opłatę – niewykluczone, że interesujący Cię dokument urzędowy otrzymasz wówczas od ręki.

A na koniec… porozmawiajmy o pieniądzach

Koszty związane z wydaniem wyrysu lub kopii mapy ewidencyjnej reguluje Ustawa z dnia 17 maja 1989 r. – Prawo geodezyjne i kartograficzne. Stawki opłat za udostępnianie materiałów państwowego zasobu geodezyjnego i kartograficznego są corocznie waloryzowane przez Ministra Rozwoju i Technologii. Od 1 stycznia 2024 roku kształtują się następująco:

• 102,10 zł za kopię arkusza mapy ewidencji gruntów i budynków w postaci drukowanej za format A0,
• 58,34 zł za następną kopię arkusza mapy ewidencji gruntów i budynków, w ramach tego samego zamówienia (również format A0).

W przypadku ceny za kopię mapy musisz uwzględnić czynniki korygujące, które zmniejszają finalną kwotę. Za mniejszy format np. A4 i wydruk czarno-biały, pobrany w ramach dowolnych potrzeb, zapłacisz aktualnie ok. 21,40 zł. Natomiast wyrys z mapy ewidencyjnej w postaci dokumentu elektronicznego będzie Cię kosztował 105 zł. Format drukowany jest o 5 zł droższy.