Planujesz budowę domu, rozbudowę nieruchomości lub scalenie działek? W takich przypadkach jednym z najważniejszych dokumentów, który będzie Ci potrzebny, jest wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (MPZP). Poniżej krok po kroku wyjaśniamy, jak i gdzie można go uzyskać oraz co powinieneś wiedzieć o całej tej procedurze.
Potrzebujesz pełnej informacji o działce? Wyszukaj działkę i wygeneruj raport.
Analiza Twojej działki pod kątem ponad 20 aspektów.

Czym jest wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego?

Zacznijmy od podstaw. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego (MPZP) jest opracowywany przez gminę i określa przeznaczenie terenu, rozmieszczenie inwestycji publicznych oraz sposoby zagospodarowania i warunki zabudowy. Natomiast wypis i wyrys z MPZP to formalny dokument, który zawiera szczegółowe informacje dotyczące konkretnej działki (można je otrzymać zarówno z obowiązującego, jak i archiwalnego planu). Pokazuje Ci, jak możesz wykorzystać dany teren, jakie są wymogi wobec inwestycji, którą chciałbyś na niej zrealizować i z tego powodu bywa też określany opinią z MPZP. Czym różni się wypis od wyrysu?

Wskazuje na to już samo nazewnictwo. Ten pierwszy to tekstowy fragment planu – zawiera informacje o przeznaczeniu terenu, warunkach zabudowy oraz szczegółowych ustaleniach dotyczących danej nieruchomości. Natomiast ten drugi stanowi graficzne przedstawienie tych informacji. Zawiera więc mapę z zaznaczonymi granicami nieruchomości, drogami oraz innymi elementami zagospodarowania przestrzennego.

Kto, gdzie i kiedy może ubiegać się o wypis i wyrys z MPZP?

Wypis i wyrys z MPZP ma prawo uzyskać każdy i nie musi przedstawiać w tym celu żadnego uzasadnienia. Jest to niezbędny dokument w procesie uzyskiwania pozwolenia na budowę, podział działki czy jej scalenie. Sprawę załatwia się w dowolnym momencie, składając wniosek w urzędzie miasta, gminy lub urzędzie miasta na prawach powiatu. Całą procedurę opiszemy Ci szczegółowo w dalszej części tekstu, ale najpierw przeanalizujmy kilka sytuacji, w których wypis i wyrys z MPZP mogą Ci się przydać. Ta wiedza pozwoli Ci się lepiej przygotować do realizacji swoich planów związanych z nieruchomościami.

  1. Planujesz budowę domu, budynku gospodarczego lub realizację innej inwestycji? Wypis i wyrys pomogą Ci zrozumieć, jakie są ograniczenia i możliwości zabudowy. Dowiesz się, czy na Twojej działce można postawić budynek o planowanej wielkości i charakterze, jakie są minimalne odległości od granic działki oraz jakie przepisy musisz spełnić.
  2. Chcesz rozbudować lub przebudować istniejącą nieruchomość? Musisz znać szczegóły dotyczące dopuszczalnej powierzchni zabudowy, wysokości budynków oraz innych warunków określonych w MPZP. Dzięki wypisowi i wyrysowi upewnisz się, że nie naruszasz żadnych regulacji.
  3. Chcesz zmienić przeznaczenie budynku, np. z mieszkalnego na usługowy? Wypis z MPZP określi, czy taka zmiana jest możliwa. Dowiesz się, jakie warunki musisz spełnić, aby dokonać zmiany sposobu użytkowania i czy nie jest wymagane dodatkowe pozwolenie na budowę.
  4. Kupujący często wymagają wypisu i wyrysu z MPZP, aby mieć pewność co do możliwości zagospodarowania nieruchomości. Dzięki tym dokumentom potencjalny nabywca może ocenić, jakie są plany dotyczące okolicy oraz jakie możliwości inwestycyjne oferuje działka sprzedającego. Posiadanie aktualnych dokumentów zwiększa wiarygodność dotychczasowego właściciela i może przyspieszyć dopięcie transakcji.

Przeczytaj: Co sprawdzić przed kupnem działki?

Jak złożyć wniosek o wypis i wyrys z MPZP?

Dokument możesz złożyć stacjonarnie w urzędzie, przesłać pocztą lub wypełnić przez internet. Nie istnieje coś takiego jak jeden ujednolicony typ wniosku – każdy urząd może dysponować trochę innym wzorem, więc najlepiej jest sprawdzić to na stronie internetowej danej placówki.

W formularzu podajesz swoje imię i nazwisko oraz dane kontaktowe, uzupełniasz datę i miejsce wypełniania wniosku oraz wpisujesz dane instytucji, do której zgłaszasz się po wydanie wypisu i wyrysu. Musisz też wskazać adres administracyjny interesującej Cię nieruchomości.

Do wniosku dołączasz potwierdzenie uiszczenia opłaty skarbowej, pełnomocnictwo i potwierdzenie dokonania opłaty skarbowej za tę usługę – oczywiście tylko wtedy, gdy z niej korzystasz. Czasami wymagane jest też dołączenie kopii mapy ewidencyjnej obejmującej działkę bądź wglądu do niej.

Jeśli wszystko wypełniłeś prawidłowo i wniosłeś opłatę skarbową, urząd wyda Ci wypis i wyrys z MPZP w formie papierowej (w określonym terminie, o którym piszemy w dalszej części tekstu). Tak się oczywiście nie stanie, w przypadku, gdy działka nie jest objęta MPZP.

Jeżeli okaże się, że czegoś brakuje w Twoim formularzu lub zapłaciłeś za mało, to dostaniesz polecenie o usunięcie braków informacyjnych lub uregulowanie brakującej kwoty. Natomiast w sytuacji, gdy zapłaciłeś za dużo, możesz śmiało ubiegać się o zwrot pieniędzy, składając w tym celu odpowiedni wniosek (taka możliwość nie obowiązuje po upływie 5 lat).

Przeczytaj: Mapa ewidencyjna - co to jest i jak ją uzyskać?

Ile wynosi opłata skarbowa za wypis i wyrys z MPZP?

Wysokość opłaty skarbowej zależy od liczby stron wydawanego dokumentu, przy czym nie może przekroczyć 250 zł. Dla wypisu liczącego do 5 stron będzie to 30 zł, a powyżej – 50 zł. Z kolei dla wyrysu 20 zł za każdy pełny lub rozpoczęty arkusz formatu A4 – maksymalnie 200 zł.

Opłatę można uiścić w kasie urzędu, przelewem na konto bankowe urzędu lub za pomocą innych dostępnych metod płatności. Dowód zapłaty należy dostarczyć do urzędu w ciągu 3 dni od złożenia wniosku. Warto wspomnieć, że z obowiązku tego zwolnione są m.in. jednostki budżetowe i samorządu terytorialnego, a także organizacje pożytku publicznego.

Jeśli składasz pełnomocnictwo do urzędu miasta lub gminy, musisz zapłacić 17 zł opłaty skarbowej na poczet tej instytucji. Wyjątek stanowi pełnomocnictwo udzielone mężowi, żonie, dzieciom, rodzicom, dziadkom, wnukom lub rodzeństwu – wówczas opłata nie jest wymagana.

Jak długo trzeba czekać?

Od 7 dni do miesiąca – wszystko zależy od urzędu, liczby zgłoszeń i stopnia skomplikowania sprawy. Dlatego warto złożyć wniosek z odpowiednim wyprzedzeniem, aby uniknąć opóźnień w realizacji planowanych inwestycji. Miej też na uwadze, że ustawodawca nie zezwolił na prowadzenie postępowania odwoławczego od wypisu i wyrysu.

Czy wypis i wyrys z MPZP mają określony termin ważności?

Nie, ale pamiętaj, że jeśli plan zagospodarowania przestrzennego ulegnie zmianie, dotychczasowy wypis i wyrys mogą stracić swoją aktualność. Dobrze jest regularnie sprawdzać aktualność posiadanych dokumentów, zwłaszcza przed rozpoczęciem nowych inwestycji czy sprzedażą nieruchomości.

Co robić, jeśli działka nie jest objęta MPZP?

Z pewnością nie panikować ani nie wychodzić z założenia, że możesz budować dom bez żadnych ograniczeń. W takim przypadku potrzebujesz decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowaniu terenu, w której znajdziesz niezbędne warunki dla realizacji danej inwestycji. Dokument ten będzie zamiennikiem wypisu i wyrysu przy wniosku o pozwolenie na budowę. Więcej na ten temat piszemy na naszym blogu: Decyzja o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu - jak uzyskać?